Tục ngữ có câu: Thuốc bổ không bằng ăn bổ. Gọi là ăn bổ, thực ra là ăn uống hợp lý. Câu này vận dụng vào người bị gan B mạn tính lại càng xác đáng. Nhưng rất nhiều người bị bệnh gan B mạn tính và người nhà của họ hiểu lầm về vấn đề này, có người hằng ngày ăn thịt ba ba để “bổ”, co người không dám ăn nhiều thịt vì sợ gan phải làm việc nhiều, có người lại cho rằng người bị viêm gan phải ăn nhiều đường. Thực ra những nhận thức này là chưa đúng. Thế thì người bị viêm gan B mạn tính ăn uống thế nào mới là hợp lý.
(1) Theo cơ thể của mình mà cung cấp thích đáng nhiệt lượng, tránh thiếu hoặc thừa. Nhiệt lượng thích đáng là theo lực hoạt động và tình hình viêm gan mà xác định nhiệt lượng, cố gắng đảm bào nhiệt lượng thu chi cân bằng, giữ được trọng lượng cơ thể phù hợp. Nói chung, người lớn bị bệnh gan B mạn tính mà công năng gan ổn đinh và làm việc bình thường, mỗi ngày nạp 2000 – 2500 calo nhiệt lượng là vừa. Nếu công năng gan khác thường, nếu nằm viện hoặc nghỉ ngơi tại nhà, cần giảm bớt nhiệt lượng hấp thụ, mỗi ngày chỉ hấp thu 1500 – 2000 calo là vừa. Nếu hấp thu quá nhiều nhiệt lượng, dễ phát sinh gan nhiễm mỡ, làm gan bị tổn thương nặng hơn, với người bị nhiễm gan mạn tính dễ phát sinh tiểu đường. Nhưng nếu như không thèm ăn hay buồn nôn dẫn đến ăn không đủ thì dễ phát sinh huyết đường thấp, không lợi cho gan hồi phục, khi cần thiết có thể chuyền chất dinh dưỡng qua tĩnh mạch để thõa mãn nhu cầu.
(2) Bào đảm các thành phần dinh dưỡng cân bằng hợp lý, đạt được cân bằng món ăn. Vật chất dinh dưỡng mà cơ thể cần thiết bao gồm đường, protein, mỡ béo, vitamin, chất khoáng, các chất dinh dưỡng có tác dụng riêng của nó, không thể thay thế được. Với người lớn bị viêm gan mạn tính, mỗi ngày hấp thu đường các loại từ 250g – 350g, protein 90g – 100g, mỡ béo 40 – 50g là đủ thỏa mãn 3 vật chất lớn trong cơ thể.
Người bị viêm gan B mạn tính, vitamin dự trữ trong cơ thể giảm đi, bổ sung vitamin có ý nghĩa trong điều trị bệnh. Hiện này, trên thị trường bán nhiều loại vitamin chế sẵn hàm lượng hợp lý, tương đối thích hợp cho người bị viêm gan B mạn tính sử dụng. Nhưng cần nhấn mạnh là, vitamin không phải cứ dùng càng nhiều càng tốt, hấp thu quá mức (như vitamin C, B) cơ bản qua thận bài tiết ra ngoài như vậy buộc thận phải làm việc nhiều hơn. Vitamin tan thành chất béo như vitamin A, vitamin D nếu dùng dài ngày sẽ dẫn đến trúng độc. Người bị viêm gan B mạn tính dễ thiếu chất calci và loãng xương, cần uống sữa và bổ sung chất Calci là cần thiết. Bổ sung vitamin D là có lợi cho việc hấp thu và sử dụng Calci mà người bị viêm gan B mạn tính sẵn sàng ảnh hưởng không tốt cho gan hoạt hóa, uống vitamin D sẽ không đạt hiệu quả, nên bổ sung vitamin D có hoạt tính là nên.
Trước đây nói ăn đường cao, protein cao, vitamin cao và chất béo thấp (3 cao 1 thấp) dễ dẫn đến gan nhiễm mỡ và từ đó dễ tạo thành thiếu axit béo và vitamin do mỡ tan ra, không có lợi cho sức khỏe người bị viêm gan B mạn tính. Dĩ nhiên khi công năng gan của người bị viêm gan B mạn tính biến dị khác thường, chỉ có thể cho ăn dầu thực vật trên nguyên tắc. Không làm nặng thêm các chứng trạng tiêu hóa, lúc này nên dùng chất dinh dưỡng chủ yếu là các loại đường và protein, nhưng sau khi chứng trạng đã lui thì nên ăn uống cân bằng.
(3) Loại thức ăn cần phong phú, không nên ăn kiêng. Thức ăn của người bị gan mạn tính nên theo nguyên tắc dễ tiêu hóa, thanh đamh, lượng ít chất tinh, có cả động thực vật. Ăn chính nên dùng mì, gạo, thức ăn mềm là chính, nên ăn nhiều rau tươi, quả, ăn vừa phải thịt bò, thịt dê, thịt lơn, trứng , không nên ăn nhiều chất kích thích như hành tỏi gừng và món chiên rán. Protein động vật phải có hàm lượng axit amin hợp lý, là protein loại cao. Vì vậy, người bị viêm gan mạn tính phải ăn các loại đậu, cũng cần ăn thịt nạc, trứng, cá. Chất độc bên trong là một chất quan trọng làm nặng thêm bệnh gan, ăn chất xơ cũng là người phòng ngừa bí đại tiện, giảm bớt việc hấp thu chất độc đường ruột. Do đó, cũng cần ăn món ăn có chất xơ. Người bị viêm gan mạn tính nhất định phải chú ý vệ sinh an toàn thực phẩm, ăn thực phẩm tươi mới là chính, tránh ăn thực phẩm đã cất từ lâu.
(4) Nên ăn ít mà nhiều bữa, ăn uống theo quy luật, tránh phàm ăn, phàm uống. Người bị viêm gan B mạn tính, năng lực hấp thu và iêu hóa bị suy tụt ở mức độ nhất định, nếu một lần ăn hấp thu vào người quá nhiều, quá no, thường làm bụng căng đầy, thậm chí gây nên mấy ngày không thích ăn, do đó không nên phàm ăn phàm uống. Người bị viêm gan B mạn tính, năng lực dự trữ đường trong gan kém đi mà đường gốc ở gan là nhân tố quan trọng duy trì đường trong huyết giữa các bữa ăn, nếu người bị bệnh viêm gan B mạn tính nhiều ngày không ăn, dễ phát sinh thấp huyết đường, gây ảnh hưởng không tốt cho gan. Do đó, người bị bệnh viêm gan mạn tính cần ăn ít mà nhiều bữa, ăn uống theo quy luật.
(5) Nhận thức và đối xử đúng mức với “quà tặng” và “món ăn thuốc”. Đông y cho rằng gan B mạn tính thường liên quan với thấp nhiệt, nhiệt nung nấu trong gan, dẫn tới cơ bị trì trệ. Mà thịt ba ba, nhân sâm, lộc nhung, sữa ong chúa thuộc tính nhiệt, không thích hợp với người bị bệnh gan B, loạn dùng “thuốc bổ” dẫn tới tình trạng bệnh tình nặng thêm không phải là hiếm. Riêng về giá trị dinh dưỡng mà nói, những thứ đó không tốt bằng thức ăn thường ngày. Vì vậy, người bị bệnh gan B mạn tính không được mê tín “quà tặng” và “thức ăn thành thuốc” nếu có nguyện vọng đó, nên hỏi những thầy thuốc đông y.
Theo Healthplus.vn
