I. Chuẩn đoán gan nhiễm mỡ như thế nào?
Do gan nhiễm mỡ thường là bệnh ẩn náu, bệnh tình kéo dài mà chứng trạng lâm sàng lại không rõ ràng, dù cho xuất hiện một vài chứng trạng cũng khó lòng phân biệt với các bệnh gan khác. Nói chung, những người dễ mắc gan nhiễm mỡ là những người thích uống rượu, người béo phì, người mắc chừn mỡ cao trong máu, nhưng người này cần định kỳ kiểm tra công năng gan và mỡ trong máu, nếu như ALT, AST và mỡ trong máu nhất là glycerol trioleate dâng cao thì cần suy xét có khả năng là gan nhiễm mỡ. Dĩ nhiên siêu âm B là không thể thiếu được khi chẩn đoán gan nhiễm mỡ, khi siêu âm B cho biết, hồi thanh nửa sau gan yếu ớt, thì chẩn đoán gan nhiễm mỡ cơ bản là đúng. Nếu đã dùng những phương pháp nói trên mà chưa xác định được, thì cần kiểm tra CT, cần châm xuyên vào gan để hoạt kiểm.
1. Kiểm tra công năng gan: Chủ yếu là kiểm tra men ALT, men AST t, men ɤ – GT, khi gan nhiễm mỡ, cả 3 hạng mục này đều đang cao. Gan nhiễm mỡ không do cồn rượu thường xuất hiện tri số ALT/AST lớn hơn 1, một số người bị gan nhiễm mỡ thường có ALP và T – Bil dâng cao. Người bị nặng hoặc gan xơ cứng do mỡ thì bạch cầu giảm ít, và trị số bạch cầu/albumin đảo ngược.
2. Kiểm tra mỡ trong máu: Biểu hiện là chứng cholesterol trong máu cao, chứng glycerol trioleate cao và Apo – B và acit béo trôi nổ dâng cao, nhất là glycerol trioleate có ý nghĩa quan trọng chẩn đoán gan nhiễm mỡ.
3. Kiểm tra sóng siêu âm B: Kiểm tra siêu âm B là dùng phương pháp kiểm trắc bằng sóng siêu âm để kiểm tra hình thái và kết cấu của gan, là một cách kiểm tra không gây vết thương và độ chuẩn xác cao. Nhất là khi gan nhiễm mỡ ở thời kỳ đầu bệnh nhân không có chứng trạng gì khó chịu thì lúc này kiểm tra siêu âm B có ý nghĩa quan trọng trong chuẩn đoán gan nhiễm mỡ.
Trên thực tế số đông người bị gan nhiễm mỡ khi kiểm tra sức khỏe thì tốt mà chỉ phát hiện được bệnh khi kiểm tra siêu âm B, ngoài việc kiểm trắc thuận tiện, nhanh chóng, giá thành rẻ là phương pháp được lựa chọn hàng đầu về chuẩn đoán gan nhiễm mỡ trên lâm sàng, được ứng dụng rộng rãi. Siêu âm B chuẩn đoán được gan nhiễm mỡ dương tính đạt hệ số 67%.
4. Kiểm tra CT: CT kiểm tra là phương pháp dùng máy tính chụp cắt lớp kiểm tra hình thái và kết ấu của gan, cũng là một phương pháp chuẩn đoán không gây vết thương, mức chuẩn xác của nó cao hơn siêu âm B . nhưng giá của nó rất đắt, cho nên không thể dùng nó để kiểm tra thường xuyên gan nhiễm mỡ được, chỉ dùng sau khi đã kiểm tra siêu âm B mà chưa xác định được – nếu gan nhiễm mỡ cục bộ mà chỗ phát bệnh là đoạn cắt, hình lá, hình cầu, kiểm tra siêu âm B khó, cũng như gan u, chiếm vị, lúc này kiểm tra CT để giúp phân biệt rõ.
5. Hoạt kiểm châm xuyên gan: Cách kiểm tra này là dùng 1 kim nhỏ đâm xuyên vào gan, rút ra một đoạn nhỏ (chừng 1cm). Sau khi xử lý, quan sát dưới kính hiển vi xem gan có bình thường không, có thể nói cách chẩn đoán này có hiệu suất rất cao, nhưng bệnh nhân thường không muốn tiếp nhận cách làm này. Hiện nay hoạt kiểm gan chủ yếu dùng để kiểm tra khi đã dùng các phương pháp khác mà không xác định được.
II. Viêm gan do virut phát hiện gan nhiễm mỡ thì cần tiến hành những kiểm tra gì?
Dù có tiền sử bệnh gan, chứng trạng và công năng gan khác thường sau khi kèm theo gan nhiễm mỡ, chứng trạng lại không có gì khác biệt, do đó trên lâm sàng chuẩn đoán là khó chính xác. Có thông báo trong 19 ca viêm gan kèm nhiễm mỡ, trị số glycerol trileate cao hơn bình thường 2 – 3 lần, cholesterol huyết thanh cùng tăng cao 50%, nhưng cũng có thông báo chỉ có viêm gan nặng kèm gan nhiễm mỡ mới thấy mỡ trong máu dâng cao và chưa vượt ra khỏi phạm vi tình huống. Người viêm gan độ vừa, độ nhẹ kèm gan nhiễm mỡ qua kiểm tra mỡ máu thấy không có gì khác thường, đó là điểm khác với gan nhiễm mỡ đơn thuần. Vì vậy chỉ dựa vào chỉ tiêu mỡ trong máu có thể sẽ bỏ sót một số ca viêm gan virut kèm gan nhiễm mỡ. Cho nên người mắc bệnh gan do virut không thể coi kết quả hóa nghiệm mỡ trong máu bình thường mà cảm thấy may mắn, cho rằng máu của mình bình thường thì mọi sự đều tốt, thực ra không phải thế. Người bị nghi gan nhiễm mỡ, còn phải kiểm tra thêm siêu âm B, nhưng sóng siêu âm B không giúp cho việc chuẩn đoán đúng viêm gan kèm theo gan nhiễm mỡ, nhất la người bị gan nhiễm mỡ độ vừa, độ nhẹ. Vì vậy muốn chuẩn đoán chính xác vẫn phải kiểm tra toàn diện, bao gồm chụp cắt lớp CT, hoạt kiểm châm xuyên gan. Nếu người bệnh bị viêm gan kéo dài không khỏi, nhất là sau khi được đã ăn tốt, trong lượng cơ thể nhanh chóng tăng lên, chứng viêm gan không nặng nhưng gan sưng to không xẹp đi, men chuyền amin (ALT hoặc AST) dâng cao, các chỉ tiêu công năng gan khác tiếp tục hạ xuống, cách điều trị thông thường và điều trị kháng virut không đạt hiệu quả cao, cần cân nhắc có khả năng phát kèm theo gan nhiễm mỡ. Với những người viêm gan B, C cần quan sat đông thái của họ, chỉ cần thiết phải hoạt kiểm châm xuyên gan hoặc điều trị thí nghiệm gan nhiễm mỡ.
Theo Healthplus.vn
