Điều trị
A. Điều trị nội khoa
Việc điều trị bệnh trào ngược dậ dầy thực quản có thể giải quyết từng bước một như phác thảo dưới dây:
1. Thay đổi lối sống
Các bệnh nhân phải tránh các thực phẩm ảnh hưởng đến áp lực thực quản dưới hoặc kích thích thực quản. Các thực phẩm này bao gồm các thức ăn rắn hoặc nhiều mỡ, cà phê, các đồ uống có rượu (nhất là vang đỏ, rượu mạnh ) các sản phẩm cà chua, nước cam quít, kẹo bạc hà, đồ uống cô la, soocola. Phải tránh ăn quá no vì nó tạo khả năng giãn cơ thắt thực quản dưới. Quá nặng cân có thể làm nặng them các triệu chứng và nhiều bệnh nhân thấy đỡ nhiều sau khi giảm cân nặng. Các bệnh nhân không được nằm xuống trong khoảng 3 giờ sau khi ăn (thời kỳ chảy ngược lớn nhất) Nâng cao đầu giường trên một khối kê 15cm hoặc dùng một cái nêm ở dưới nẹm giường để làm giảm dòng ngược ban đêm và tăng cường thanh thái acid ở thực quản.
2. Các thuốc kháng acid
Ợ nóng không thường xuyên được chữa có hiệu quả bằng các thuốc kháng acid trên cơ sở dùng khi cần đến, nhiều loại thuốc hiện có hoặc Mylanta –II lỏng (10-15 ml) hoặc dạng viên (2 đến 4 viên ) làm giảm nhanh các triệu chứng. Gavison (2 đến 4 vien ) chứa thuốc kháng acid và acid alginic, dòng ngược khi bệnh nhân ở tư thế đứng thẳng. Sử dụng Gavison có thể tốt hơn các thuốc kháng acid riêng rẽ. Các thuốc kháng acid không chữa khỏi viêm thực quản ăn mòn
3. Các thuốc đối kháng thụ thể H2
Các bệnh nhân có các triệu chứng thường xuyên, không đáp ứng với các thay đổi lối sống được điều tri bằng các thuốc đối kháng thụ thể H2. Cho liều thuốc hai lần/ngày ở phần lớn các bệnh nhân. Liều ban đầu là ranitidine 150mg hai lần mỗi ngày; cimetidine, 400 mg hai hoặc 3 lần mỗi ngày; và famotidine, 20 mg hai lần mỗi ngày. Phần lớn các bệnh nhân đạt được sự giảm nhẹ triệu chứng rõ rệt với các chế độ này, tuy rằng sự tái phát thường xảy ra khi ngừng dùng thuốc. Trong phần lớn các trường hợp, cần phải điều trị suốt đời
4. Các thuốc đối kháng H2 liều cao
Các triệu chứng vẫn dai dẳng mặc dầu dùng thuốc đối kháng H2 trong 4-6 tuần chứng tỏ sự cần thiết làm nội soi để xác minh sự có mặt và độ nặng của viêm thực quản. Các bệnh nhân bị viêm thực quản ăn mòn (độ II hoặc cao hơn ) đòi hỏi liệu pháp tấn công hơn. Liệu pháp thụ thể H2 liều cao (cimetidine 800mg hai lần hằng ngày; hoặc ranitidine, 150 mg bốn lần hằng ngày hoặc 300 mg hai lần hằng ngày ) chữa khỏi 75% các trường hợp viêm thực quản ăn mòn. Các chế độ này hiện nay được cơ quan quản lý thuốc thực phẩm (FDA) chuẩn y.
5. Các chất ức chế bơm proton (omeprazol) Một đợt 6-8 tuần dùng omeprazole, 20-40 mg hằng ngày được chỉ định cho các bệnh nhân bị viêm thực quản ăn mòn được nội soi xác nhận mà không đáp ứng với các thuốc đối kháng H2. Trên 90% bệnh nhân đạt được giảm nhẹ triêuj chứng rõ rệt và khỏi hẳn viêm thực quản. Vì trên 80% sẽ tái phát trong vòng 6 thán sau khi ngừng omeprazole nên các bệnh nhân phải được duy trì dài hạn liều tiêu chuẩn hoặc liều cao thuốc đối kháng H2.
Trong một số trường hợp. sự giảm nhẹ triệu chứng thích đáng chỉ đạt đươc bằng liệu pháp omeprazole. Omeprazol không được chấp nhận cho điều trị dài hạn bệnh trào ngược dạ dầy-thực quản vì các lo lắng về sự an toàn chưa được giải quyết. Ở chuột, tang gastrin huyết do omeprazole gây nên đã làm phát triển sự tang sản ở dạ dầy giốn như tế bào ưa crom của ruột và các u dạng un thư sau 2 ngày điều trị. Tuy nhiên, kinh nghiệm lâm sàng ở các bệnh nhân uống omeprazole đến 5 năm đã không chứng tỏ bị nhiễm độc. Các mức độ gastrin phải được theo dõi kiểm tra 6-12 tháng một lần và phải dùng thuốc hoặc giảm liều nếu các mức độ đó lên trên 500 pg/mL. Các nguy cơ và các lợi ích của điều trị dài hạn phải được cân nhắc riêng biệt cho mỗi bệnh nhân.
6. Các tác nhân làm tăng di động
Các tác nhân này (bethanechol, metoclopramid, criprasid) làm tăng áp lực thực quản dưới một cách vừa phải và làm tăng việc vận chuyển hết dung lượng dạ dầy. Tất cả đã tỏ ra có tác dụng làm giảm các triệu chứng trong bệnh trào ngược dạ dầy-thực quản nhưng ít tác dụng cải thiện đối với viêm thực quản ăn mòn khi sử dụng làm liệu pháp một thuốc duy nhất. Song chúng có thể đặc biệt có lợi cho các bệnh nhân bị trào ngược gây ra hoặc xấu đi do kém vận chuyển khỏi dạ dầy (thí dụ liệt dạ dầy, đái tháo đường, xơ cứng bì . Bệnh nhân bị trào ngược nhẹ và các triệu chứng khó tiêu nổi bật (căng phình bụng, buồn nôn, no sớm, nôn mửa) có thể đáp ứng với các tác nhân này. Liệu pháp kết hợp một tác nhân tăng di động với thuốc đối kháng H2 hoặc omeprazol có thể có ưu thế hơn liệu pháp chống bài tiết duy nhất ở một số bệnh nhân. Vì có các tác dụng phụ quan trọng, metoclopramid và bethamechol hiên nay ít được dùng trong bệnh trào ngược. Cisaprid là một serotonin thúc đẩy thụ thể 5-HT4 hiện nay sẵn có để dùng cho bệnh trào ngược thể nhẹ tới trung bình. Với liều 10-20 mg uống 4 lần mỗi ngày, thuốc này được dung nạp tốt. Nó cũng có thể được dùng với liều 10 mg hai lần mỗi ngày hoặc 20 mg vào giờ đi ngủ đêm để duy trì dài hạn việc điều trị trong các trường hợp nhẹ.
B. Bệnh không đáp ứng
Các bệnh nhân với các triệu chứng bệnh trào ngược dạ dầy-thực quản không đáp ứng với các thuốc đối kháng H2 và những người không có viêm thực quản xác định trên nội soi phải được theo dõi kiểm tra pH thực quản lưu động để xác định được rằng các triệu chứng của họ thật sự là có liên quan với dòng thể trào ngược.
Xấp xỉ 10 % số bệnh nhân với viêm thực quản ăn mòn không đáp ứng với các liều lượng tiêu chuẩn ompeprazol. Trong những trường hợp như vậy, phải tìm mức độ gastrin trong huyết thaanh để loại trừ hội chứng Zollinger-Ellison.
C. Điều trị ngoại khoa
Phẫu thuật được chỉ định cho các bệnh nhân không đạt kết quả hoặc không tuân thủ chế độ điều trị nội khoa. Nó cũng được chỉ định cho các bệnh nhân có chỗ chít hẹp do dòng trào ngược gây ra, khó giải quyết, đòi hỏi phải nong lại nhiều lần. Ở các bệnh nhân trẻ cần điều trị omeprazol lâu dài, liệu pháp ngoại khoa có thể là sư lựa chọn ưu tiên. Thủ tục ngoại khoa thường được thực hiện nhất là uốn nếp vùng dạ dầy Nissen, đem lại kết quả cho hơn 85% các trường hoejp. Phẫu thuật này hiện nay có thể thực hiện với nội soi ổ bụng, lại càng trở nên hấp dẫn hơn. Ở một số bệnh nhân, nếp uốn vùng đáy bị hư hỏng sau 5-15 năm , đưa đến tái phát các triệu chứng. Do áp lực thực quản được thực hiện trước mổ để lượng tính giá di động của thân thực quản, không có nhu động hoặc giảm nhiều biên độ nhu động là chống chỉ định phần thuật.
Tiên lượng
Bệnh trào ngược dạ dầy-thực quản là bệnh suốt đời ở phần lớn các bệnh nhân. Đại đa số bệnh nhân đáp ứng rất tốt nế xử lý nội khoa, không có biến chứng và không cần phải mổ.
Theo Healthplus.vn