Bệnh án 18:
Bệnh nhân: Lưu Thị D. H, 6 tuổi
Ngày vào viện: ngày 20 tháng 12 năm 1977
Ngày ra viện: ngày 2 tháng 1 năm 1978
Bệnh án số: 18 – 77
Chứng bệnh: Cháu bé bị vàng da, mặt, mắt đều vàng. Thân minh da vàng, bụng hơi sưng, nước tiểu đỏ nóng, ít khát nước, ngực nóng, ho nhiều, trong người có bực bội, khóc la. Trông cháu bé mặt, mắt vàng như bôi nghệ, mở áo ra xem bụng, da bụng như đọng nước, hơi sưng, lúc xem mạch lại thấy phù thũng. Hỏi chứng biết là cháu cảm nóng lạnh 10 ngày, điều trị chưa khỏi, cháu nóng lạnh rồi dần dần sắc mặt vàng, ít uống nước, cũng ít đi tiểu, tiểu tiện ra nước tiểu nóng và đỏ, chỉ đi vài lần 1 ngày, sờ thấy nóng hâm hấp.
Chẩn đoán: Phong thấp.
Phép chữa: Giải nhiệt, lợi thủy thấm thấp.
Dùng thuốc: Đáng lẽ dùng bài Nhân trần thang nhưng không có nên dùng”
Giằng xay: 6g
Rễ tranh: 4g
Vòi voi (sao): 4g
Để lợi thủy, thấm thấp, giải uất nhiệt.
Chi tử: 3g
Hoàng bà: 4g
Để thanh nhiệt hạ uất hỏa.
Rễ Lức: 5g – giải tam tiêu uất nhiệt
Rau mơ: 4g – trợ tỳ, hạ khí tiêu độc.
Cam thảo: 3g – hòa trung, sinh tâm giải nhiệt
Cho uống 3 thang 1 tuần.

Tuần sau tái khám: Cháu bé bớt nóng, bớt ho, tiểu tiện còn nóng gắt. Dùng phương thuốc trên, thêm Sa tiền 5g, rễ Tranh tăng lên đủ 5g. Cho uống 3 thang.
Tuần sau tái khám: Cháu bé đã đi tiểu thông, nước tiểu ra nhiều, không còn đỏ gắt, mình mát, đại tiện táo bón, còn ho. Dùng phương trên bỏ Vòi voi, Giằng xay, thêm Lá Muồng 5g, Lá tía tô 4g, Tần dày lá 4g. Cho uống 3 thang.
Tuần sau tái khám: Cháu bé đã bớt ho, cháu ít muốn ăn, chưa ham vui chơi, người còn lừ đừ như mệt mỏi, đại tiện thông, mạch phế phù nhưu tỳ hoãn nhược. Cho thay phương thuốc điều khí khai uất nhiệt tiêu thấp lợi thủy, như:
Cây đậu ăn (sao): 4g
Rau mơ: 4g
Để trợ tỳ tiêu thấp.
Lá tía tô: 4g
Vỏ quýt: 2g
Để hạ khí, thông khiếu, khai uất.
Rau tần dày lá: 3g
Gừng sống: 3g
Để tan đờm, thông khí, chữa ho.
Rễ tranh: 3g – để lợi thủy, giải uất nhiệt
Cam thảo đất: 3g – để giải nhiệt, hòa trung.
Cháu bé uống 13 thang, các chứng trạng đều khỏi, sức khỏe an toàn, cho ra viện.
Bệnh án của Lương y Việt Cúc
(Trích trong 100 bệnh án chữa bệnh bằng thuốc Nam)
Bệnh án 19: Viêm gan cấp tính
Bệnh nhân: Lê Thị Ánh Nguyệt, 3 tuổi
Địa chỉ: xã Sơn Phố
Chứng bệnh: Tháng 7 năm 1976, cháu bé bị bệnh mắt vàng, da vàng, tiểu tiện vàng đặc, không nóng rét rõ rệt, bệnh mới xuất hiện 3 – 4 ngày.
Chẩn đoán: Viêm gan cấp tính
Biện chứng Đông y: Bệnh Hoàng đản thuộc thể Dương hoàng do thấp nhiệt gây nên, thiên về nhiệt.
Phép chữa: Thanh nhiệt, lợi thấp.
Dùng thuốc: Nhân trần cao thang hợp Toa căn bản
Nhân trần: 15g
Dây mơ: 10g
Cỏ Màn chầu: 15g
Rau má: 15g
Cỏ Mực: 15g
Chi tử: 8g
Lá dâu: 15g
Cam thảo đất: 10g
Sắc uống ngày 1 thang.
Cho uống 3 thang, các chứng trạng đều bớt, cho uống thêm 3 thang nữa, các chứng trạng đều hết.
Bệnh án của Lương y Việt Hà
(Trích trong Tâm đắc và nghiệm án)

Bệnh án 20: Viêm gan cấp tính
Bệnh nhân: Đào Thị Hạnh, nữ, 17 tuổi
Nghề nghiệp: Học sinh cấp III
Chứng bệnh: Năm 1976, bị vàng da, vàng mắt, tiểu vàng, đại tiện táo, mạch sác.
Chẩn đoán: Viêm gan cấp tính.
Biện chứng Đông y: Bệnh Hoàng đản thuộc thể Dương hoàng do thấp nhiệt gây nên, thiên về nhiệt.
Phép chữa: Thanh nhiệt, lợi thấp, nhuận gan, lợi đại tiểu tiện để khử nhiệt ở trường vị.
Dùng thuốc: Nhân trần cao thang hợp Toa căn bản
Rau má: 20g
Thổ phục linh: 10g
Nhân trần: 30g
Cam thảo đất: 15g
Cỏ mực: 20g
Hoàng bá: 15g
Đại hoàng: 5g
Chi tử: 10g
Cỏ Màn chầu: 20g
Sắc uống ngày 1 thang.
Sau khi uống 3 thang, các chứng trạng bớt nhiều, tiếp tục uống thêm đến khi bệnh khỏi hẳn.
Bệnh án của Lương y Việt Hà
(Trích trong Tâm đắc và nghiệm án)
Bệnh án 21: Viêm gan cấp tính
Bệnh nhân: Võ Thanh, 43 tuổi
Địa chỉ: xã Sơn Phú
Chứng bệnh: Tháng 10 năm 1973 đi dân công về bị sốt rét, đến bệnh viện chữa, tiêm thuốc rồi vàng da, vàng mắt, tiểu tiện như nước rau, bệnh thêm trầm trọng, người mỏi rũ, lách sưng to. Bệnh viện chuyển đi tuyến trên nhưng gia đình chưa tạo điều kiện đi, đến nhờ tôi (Việt Hà) chữa giúp.
Khám thấy bệnh nhân người rất mệt, da, mắt đều vàng, rêu lưỡi vàng, mạch sác. Hỏi thêm thời nói lúc đầu sốt rét, sau khi đi viện thì vàng da, vàng mắt, tiểu vàng, đại tiện táo, sáng còn ăn được, chiều ăn vào thời mệt.
Chẩn đoán: Bệnh nhân đi dân công về, bị thấp nhiệt nặng, bị sốt rét hoặc là bị viêm gan, lách nhưng trong thời kỳ chưa hiện vàng da, vàng mắt thì sốt nóng như cơn sốt rét. Theo triệu chứng thuộc thể viêm gan cấp tính, theo Đông y là Hoàng đản thuốc thể Dương hoàng.
Phép chữa: Thanh nhiệt, nhuận gan, trừ thấp nhiệt.
Dùng thuốc: Tiểu sài thang bỏ Bán hạ, hợp Nhân trần cao thang gia vị
Sài hồ: 10g
Cỏ mực: 15g
Trạch tả: 8g
Bồng sâm: 8g
Dây mơ lông: 15g
Bạch linh: 8g
Đại hoàng: 4g
Cam thảo đất: 12g
Trư linh: 8g
Đại thanh: 10g
Rau má: 20g
Bạch thược: 8g
Bạch truật: 8g
Chi tử: 4g
Gừng tươi: 3 lát
Sắc uống ngày 1 thang.
Sau khi cho uống 3 thang, người bệnh muốn ăn, nước tiểu có bớt đỏ, da mắt vẫn còn vàng, dưới sườn trái khi ăn vào đau lâm râm.
Tiếp tục cho uống theo hướng thanh nhiệt, nhuận gan, lợi thấp, tiêu viêm như:
Sài hồ: 10g
Rau sam: 20g
Nhân trần: 20g
Bạch truật: 8g
Chỉ xác: 4g
Dây mơ lông: 10g
Trư linh: 10g
Trạch tả: 8g
Bạch thược: 10g
Đại thanh: 10g
Rau má: 20g
Chi tử: 8g
Bạch linh: 10g
Cam thảo đất: 10g
Hoàng bá (Sao rượu): 10g
Miết giáp (sao Giấm): 12g
Gừng tươi: 3 lát
Sắc uống ngày 1 thang.
Sau khi uống hết 1 thang, vàng da vàng mắt đều bớt, vùng lách bớt đau, ăn ngủ được; bệnh giảm, tiếp tục cho uống đến khi hết các triệu chứng.
Bệnh án của Lương y Việt Hà
(Trích trong Tâm đắc và nghiệm án)
Theo Healthplus.vn