Hệ thống miễn dịch của trẻ em phát dục chưa kiện toàn, sau khi bị lây nhiễm virut viêm gan B, năng lực nhận biết và loại bỏ viêm gan B tương đối kém, dễ phát sinh nhỡn miễn dịch virut viêm gan B, tạo thành virut bệnh sinh sôi nảy nở lâu dài trong tế bào gan, trẻ em viêm gan B, trên lâm sàng có nhiều đặc điểm khác với người lớn.
(1) Số đông trẻ em viêm gan B là do mẹ truyền sang, thời kỳ còn nhỏ dễ do truyền bá mà lây nhiễm virut viêm gan B. Trẻ em sau khi lây nhiễm viêm gan B, tỷ lệ lây nhiễm mạn tính khá cao, đạt tới 80% – 90%. Tuổi lây nhiễm càng nhỏ, tỷ lệ lây nhiễm kéo dài càng lớn, nhất là qua con đường truyền bá từ mẹ sang con và thời kỳ sinh đẻ. Phần lớn những người bị u gan đều có liên quan tới thời kỳ còn nhỏ bị lây nhiễm virut viêm gan B.
(2) Trẻ em bị viêm gan B, chứng trạng trên lâm sàng thường nhẹ, và chúng không biết cách diễn đạt, không dễ phát hiện ra khi mới bị. Có người đã thống kê phân tích các ca bệnh viêm gan trẻ em phát hiện chỉ có ¼ là do xuất hiện chứng trạng lâm sàng mới đến khám thầy thuốc. Dù cho bệnh viêm gan B trẻ em biểu hiện trên lâm sàng tương đối nhẹ, nhưng trên thực tế bệnh lý ở gan biểu hiện không như vậy. Có tư liệu cho rằng, người bị viêm gan B ở tuổi nhi đồng có tới 50 % số người bi chứng viêm gan ở mức vừa, người bị xơ gan lên tới 70%. Vì vậy căn cứ vào tư liệu lâm sàng viêm gan B ở lứa tuổi nhi đồng để phán đoán trình độ bệnh bị hạn chế nhất định. Sự đáng giá về tổ chức gan tương đối đúng mức hơn.
(3) Viêm gan mạn tính ở lứa tuổi trẻ em. Thông thường tình trạng dinh dưỡng đều kém, một số người bệnh bị ảnh hưởng về sinh trưởng và phát dục. Do năng lực thay thế của gan trẻ em kém hơn của người lớn, dễ xuất hiện khuynh hướng hạ thấp protein và xuất huyết, số ít người bệnh có thể phát triển thành chứng “thấp lùn do gan”. Về thể chứng cũng không giống như người lớn, gan lá lách sưng to là một đặc điểm, đại thể chiếm 50% trở lên, mà mắc độ sưng to rõ hơn người lớn. Ngoài ra bệnh khí quan ngoài gan do viêm gan B mạn tính. Trẻ em phát lên nhiều hơn người lớn, hiệu quả điều trị kháng virut cũng không như người lớn. Vì vậy không thể dựa vào đặc điểm lâm sàng viêm gan B người lớn để đánh giá và phán đoán bệnh tình viêm gan B của trẻ em.
I. Viêm gan B trẻ em có những biểu hiện gì ngoài gan?
Viêm gan B trẻ em thường có nhiều biểu hiện đột cuất ở ngoài gan. Biểu hiện ở ngoài gan thường thấy ở mấy mặt sau đây:
(1) Viêm khớp: Thường thấy ở trước thời kỳ viêm gan cấp tính, khớp bị viêm có thể là một cái, cũng có thể là nhiều cái, thông thường ở khớp cùi, cườm tay, khớp đầu gối, đau nhức dữ dội, giống như viêm khớp chạy lung tung do phong thấp.
(2) Bệnh ở da: Đặc điểm của nó khi chứng trạng của khớp xuất hiện chưa lâu, nửa số bệnh nhân có thể biến đổi về da, từ ban đỏ đến mụn nước, cuối cùng phát triển thành sưng phù do thần kinh huyết quản, viêm gan B mạn tính có thể xuất hiện ban đỏ kèm đốt.
(3) Bệnh ở huyết quản tim: Có thể xuất hiện viêm cơ tim, viêm tâm bào; có thể xâm phạm huyết quản động mạch mà phát sinh viêm xung quanh động mạch mà kết đốt, bệnh này có thể phát sinh trước viêm gan, trong thời kỳ viêm gan và sau viêm gan, số đông thường hình thành song trùng viêm gan cấp tính và mạn tính.
(4) Bệnh ở thận: Thường thấy nhiều, thời kỳ đầu xuất hiện đi tiểu trắng, đi tiểu ra huyết thậm chí có hạt, hình thành viêm thận phức hợp miễn dịch. Khi phát bệnh lấy biểu hiện viêm thận là chính, một thời gian sau biểu hiện thận là chings, không có quy luật nào cả.
(5) Bệnh ở hệ thống tiêu hóa: Khi mới viêm gan, niêm mạc ở dạ dày, ruột cũng bị viêm nên bụng trên đầy và khó chịu, buồn lợm, nôn mửa. viêm gan mạn tính thường xuất hiện sưng niêm mạc ở thành đường ruột. Ngoài ra cũng thường viêm ống mật, viêm túi mật, thường viêm tuyến tụy cấp tính.
(6) Bệnh ở hệ thống huyết dịch: Viêm gan B cấp tính thường làm huyết dịch biến đổi ở mức độ khác nhau và xương tủy không tái sinh. Sau viêm gan có thể phát sinh bầm huyết, nam giới mắc nhiều hơn nữ giới, bệnh tình tiến triển nhanh.
(7) Bệnh ở hệ thống thần kinh: Thường làm gốc thần kinh viêm da đa phát hoặc viêm thần kinh làm tê liệt các bạch tế bào phân li, tức là tổng hợp gorin Bari.
II. Chăm sóc trẻ em viêm gan B như thế nào?
Do trẻ em nhỏ tuổi, không lo liệu được sinh hoạt của mình, bố mẹ cần quan tâm chăm sóc đúng chúng. Cần chú ý đến mấy điểm sau đây:
(1) Nghỉ ngơi: Nghỉ ngơi có thể làm tăng thêm lượng huyết lưu ở gan, cải thiện dinh dưỡng tế bào gan, có lợi cho việc khỏi chứng viêm gan nên việc nghỉ ngơi là rất cần thiết. Viêm gan ở thời kỳ cấp tính bố mẹ phải nghiêm khắc hạn chế trẻ em hoạt động; trẻ em hiếu động không biết mệt mỏi, cần nghĩ cách kể chuyện cho chúng nghe, cho chúng nghe đài, xem tivi, sắp xếp thời gian hoạt động và nghỉ ngơi của chúng. Thời kỳ hồi phục sức khỏe, cần cho hoạt động thích đáng, nên đi bộ, nhưng thời gian không được quá dài.
(2) Khi trẻ em xuất hiện hoàng đản, ngứa ở da, cần chăm sóc như thế nào: Giữ da sạch sẽ, không nên mặc quần áo lót bằng sợi hóa học hoặc sợi nhung, len. Cắt ngắn móng tay móng chân, khi ngủ cho đao găng tay để không gãi rách da, tránh lây nhiễm bị nặng thì bôi lô cam thạch hoặc cồn khỏi ngứa.
(3) Ăn uống sao cho đủ chất dinh dưỡng.
(4) Uống nhiều nước: Bố mẹ nên động viên con uống nhiều nước mỗi ngày phải uống từ 1500ml trở lên, uống nhiều nước thì lượng nước tiểu tăng nhiều, lợi cho bài tiết chất độc.
III. Trẻ nhỏ viêm gan B, dùng thuốc gì để điều trị?
Điều trị trẻ nhỏ bị viêm gan B có 4 loại thuốc, đó là thuốc kháng virut, thuốc điều tiết miễn dịch, thuốc bảo vệ gan. Trẻ em dùng thuốc ngoài cân nhắc đến phản ứng không tốt ra còn phải xem xét ảnh hưởng tới sinh trưởng và phát dục.
(1) Thuốc kháng virut: những năm gần đây phát hiện, trẻ em bị viêm gan B không chỉ phải điều trị kháng virut mà trong điều trị kháng virut còn đem lại nhiều điều bổ ích. Hiện nay thuốc dùng kháng virut cho trẻ em chủ yếu có α – 2b và lamifutin. α – 2b là thuốc được chọn dùng ưu tiên kháng virut cho trẻ bị viêm gan B. Liều lượng cụ thể do thầy thuốc căn cứ vào độ tuổi cao thấp, béo gầy của trẻ em mà quyết định, đợt điều trị là 12 tháng. Do sức chịu đựng miễn dịch của trẻ em kém hơn người lớn lên thời gian dùng thuộc dài hơn.
Lamifutin sử dụng lâu dài không ảnh hưởng tới sinh dục và phát triền của trẻ em, cơ quan FDA nước Mỹ đã phê chuẩn dùng thuốc này điều trị viêm gan B cho trẻ em. Theo thống báo trong nước, dùng Lamifutin điều trị cho trẻ em mắc bệnh viêm gan B từ 6 – 12 tuổi mà hiệu quả lại an toàn, ít phát sinh phản ứng không tốt. Nhưng hiện nay ở Trung Quốc cục quản lý thuốc chưa phê chuẩn dùng thuốc này điều trị viêm gan B cho trẻ em.
(2) Thuốc điều tiết miễn dịch: Thymosin và thymosin α1. Cứ diện tích 1m2 bề mặt da dùng 1,6 mang tiêm vào dưới da, tiêm liên tục 4 ngày, về sau mỗi tuần 2 lần, dùng Levamisole Hydrochloride bôi bên ngoài.
(3) Thuốc bảo vệ gan: Gồm những thuốc giảm nhẹ chứng viêm gan, thuốc giải độc gan, thuốc bảo vệ màng tế bào gan, thuốc thúc đẩy tế bào gan tái sinh, thường dùng cho trẻ em có thuốc glucozo – lactone, Inosine, proheparin, các loại vitamin B, C, E ..v.v..
(4) Thuốc chống xơ gan: Hiện nay một số thuốc đông y có tác dụng dự phòng và chữa xơ gan, lại an toàn như thuốc chữa đan sâm chế sẵn.
Theo Healthplus.vn